Analyse begrotingsrechtmatigheid

Op programmaniveau zien we het volgende beeld voor de begroting na wijziging, realisatie 2022 en de afwijkingen

Overschrijding op de lasten
Op programmaniveau worden de lasten bij programma 0 en 3 overschreden.
In hoofdlijn gaat het om de onderstaande afwijkingen:

Programma 0: Afwijking lasten - € 4,4 miljoen

• Budgetoverschrijdingen door verplicht te vormen/actualiseren voorzieningen (rechtmatig):
  • Storting in de voorziening wachtgeld voormalig wethouders met name als gevolg van bestuurlijke wisseling (- € 0,8 miljoen) en hogere storting in voorziening pensioenverplichtingen o.b.v. actuariële berekening. (- € 2,7 miljoen);
  • Storting in voorziening verlofsparen (- € 1,7 miljoen) op basis van de gewijzigde CAO en de uitspraken van commissie BBV in januari 2023 over de verwerking hiervan;
• Budgetoverschrijdingen die worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten (rechtmatig)
  • De verkoop en (later dan geplande) levering van de Steentjeskerk leidt tot desinvesteringskosten en tijdelijke beheerkosten (-€ 0,5) die worden gedekt door de verkoopbaten en tijdelijke huurinkomsten.
  • Door meer aanvragen van met name de reisdocumenten en naturalisaties zijn de afdrachten burgerzaken aan het rijk hoger dan geraamd (- € 0,5 miljoen). Deze worden gedekt door de hieraan gerelateerde hoger legesinkomsten
• Budgetoverschrijdingen die niet eerder voorzien zijn (rechtmatig)
  • Jaarlijks schatten we de geprognosticeerde belastbare winst en de hieruitvolgende VPB verplichting in. Op basis van de begin 2023 bepaalde fiscale positie t/m 2022 bedraagt de totale ingeschatte belastbare winst over de periode 2016 t/m 2022 € 5,8 miljoen. Hiervan is t/m 2021

€ 3,7 miljoen als last verantwoord. De te verantwoorden last over 2022 bedraagt € 2,1 miljoen en bestaat uit de ingeschatte belastbare winst 2022 en effecten van aanpassingen over de voorgaande jaren (- € 2,1, miljoen);

• Overige posten (rechtmatig):
  • Op de rentelasten wordt een positief resultaat gehaald (+ €  3,3 miljoen) en daarnaast diverse kleinere voordelen  (+ € 0,6 miljoen) binnen dit programma.

Programma 3: Afwijking lasten - € 1,2 miljoen

• Budgetoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten (rechtmatig):
  • Het saldo van lasten en baten van de lopende grondexploitaties bedrijventerreinen wordt verevend via onderhanden werk positie en leidt per saldo niet tot resultaat. De hogere lasten (-1,4 miljoen) zijn gelijk aan de hogere baten.
• Overige posten (rechtmatig)
  • Beperkte afwijkingen op overige lasten (+ € 0,2 miljoen).

Overschrijding reserves

Op de mutaties van de reserves is sprake van afwijkingen op nagenoeg alle programma's. Deze afwijkingen zijn gerelateerd aan afwijkingen op de baten en lasten. Het betreft mutaties in reserves waarvan de raad besloten heeft dat deze per jaareinde op basis van de realisatiecijfers afgewikkeld mogen worden of die specifiek onderdeel zijn van het reserveringsdossier 2022 waarover de raad eind december 2022 besloten heeft. (De raad heeft maximaal te reserveren bedrag vastgesteld en dit is in de begroting verwerkt). Conform besluit is vervolgens bij de jaarrekening op realisatiebasis daadwerkelijk gestort in de reserve reserveringen 2022 wat tot afwijkingen kan leiden). Dat betekent dat de afwijkingen op de reserves, zoals die onderstaand zijn toegelicht in geen geval leiden tot een begrotingsonrechtmatigheid.

In hoofdlijn gaat het om de onderstaande rechtmatige afwijkingen op de mutatie reserves:

Programma 0 afwijking reserves - € 18,9 miljoen

• Storting van de extra baten vanuit de decembercirculaire (taakmutaties, coronacompensatie, energietoeslag) in de reserve circulaires gemeentefonds (- € 19,4 miljoen).
• De onttrekking aan de reserve SVGG is hoger dan begroot (+€ 0,5).

Programma 2 afwijking reserves -€ 1,9 miljoen

• Gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten worden geëgaliseerd via de reserve “exploitatie projecten openbare ruimte meerjarig” (- € 1,5 miljoen). De afwijking worden onder andere veroorzaakt door onderhouds- en verkeersprojecten, het project Spoortraject Eindhoven-Düsseldorf en de fietsenstalling aan Noord- en Zuidzuide van het station.
• Conform raadsbesluit begroting 2021 is het begrote onbenutte deel van de kapitaalslasten gestort in de reserve strategische investeringen (- € 0,8 miljoen). Deze storting was niet geraamd.
• Beperkte afwijkingen op de diverse reserves (+ € 0,4 miljoen) waarvan de lasten op realisatiebasis worden afgewikkeld

Programma 3 afwijking reserves -€ 0,9 miljoen

• Hogere storting in de reserve citymarketing vanuit de meeropbrengsten toerisme 2022 (- € 0,7 miljoen).
• Lagere onttrekking aan de saldireserve specifiek coronamiddelen omdat:
  • Er minder gebruik gemaakt is van de subsidieregeling coronatoegangsbewijs (- € 0,2 miljoen)
  • Er nagekomen baten zijn uit de opgelegde toeristenbelasting 2020, 2021 zodat de derving over deze jaren ten laste van de coronamiddelen lager is (- € 0,3 miljoen).
• Beperkte afwijkingen op de diverse reserves (+ € 0,3 miljoen) waarvan de lasten op realisatiebasis worden afgewikkeld.

Programma 4 afwijking reserves -€ 7,7 miljoen

• De storting in de reserve onderwijshuisvesting is hoger dan geraamd. In hoofdlijn veroorzaakt door:
  • Hogere storting door verkoop schoolgebouwen (- € 4,0 miljoen)
  • Hogere storting door achterblijvende kapitaallasten IHP en later dan geplande afwaardering Normandiëlaan (- € 3,5 miljoen)
  • Lagere storting vanuit diverse overige resultaten (+€ 0,6 miljoen)
• Hogere storting in de reserve VVE omdat conform het raadsvoorstel ‘begroting SPIL/VVE 2021/2022’ het niet bestede budget 2022 per jaareinde toegevoegd is (- € 0,6 miljoen).
• Beperkte afwijkingen op de diverse reserves (- € 0,2 miljoen) waarvan de lasten op realisatiebasis worden afgewikkeld

Programma 5 afwijking reserves -€ 3,2 miljoen

• Gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten worden geëgaliseerd via de reserve “exploitatie projecten openbare ruimte meerjarig” (- € 3,2 miljoen).

• De per saldo lagere onderhoudslasten van eigenaar en van de gebruiker op sportaccommodaties, cultuurpanden en monumenten zijn verrekend met de reserves eigenarenonderhoud vastgoed (- € 0,1 miljoen), gebruikersonderhoud sport (+ € 0,3 miljoen), gebruikersonderhoud van Abbemuseum (- € 0,1 miljoen) en revolving fund monumenten (+ € 0,4 miljoen).
• Beperkte afwijkingen op de diverse reserves (- € 0,5 miljoen) waarvan de lasten op realisatiebasis worden afgewikkeld

Programma 6 afwijking reserves -€ 1,0 miljoen

• De werkelijke storting in de reserve reserveringen 2022 is lager is dan begroot bij  het reserveringsdossier (+ € 9,2 miljoen) met name omdat de energietoeslag alsnog in 2022 is verstrekt.
• Gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten worden geëgaliseerd via de reserve “exploitatie projecten openbare ruimte meerjarig” (- € 2,8 miljoen).
• Gerealiseerde lasten en baten van de jaaroverschrijdende projecten uit de transformatieagenda sociale basis 2021-2025 worden geëgaliseerd via de reserve transformatieagenda. (- € 1,5 miljoen).

• Hogere storting in de reserve opvang ontheemden Oekraïners (- € 4,1 miljoen) omdat de normvergoeding die ontvangen is hoger is dan de werkelijke lasten.
• Beschermd wonen: het beroep op ondersteuning is afgenomen als gevolg van uitstroom naar de WLZ. De lagere lasten leiden tot een hogere storting in de reserve innovatie beschermd wonen (- € 1,1 miljoen).
• De meerkosten jeugd en Wmo die zorgaanbieders hebben gemaakt in verband met RIVM-maatregelen door Corona zijn op realisatiebasis verrekend met de saldireserve specifiek  wat leidt tot een extra onttrekking aan de reserve (+ € 0,3 miljoen).
• Beperkte afwijkingen op de diverse reserves (- €1,0 miljoen) waarvan de lasten op realisatiebasis worden afgewikkeld.

Programma 8 afwijking reserves -€ 3 miljoen

• Op basis van het resultaat op de grondexploitaties niet bedrijventerreinen is een hogere storting gedaan in de de reserve strategische investeringen (- € 7,6 miljoen) en is per saldo in eerdere jaren gestorte winst onttrokken aan de reserve bovenwijks (+ € 4,6 miljoen).
• De ontvangen bijdrage van private initiatiefnemers voor bovenwijkse voorzieningen leidt tot een hogere storting in de reserve bovenwijkse voorzieningen (- € 0,8 miljoen).
• Gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten worden geëgaliseerd via de reserve “exploitatie projecten openbare ruimte meerjarig” (- € 0,8 miljoen).