7 Volksgezondheid en milieu

Korte toelichting

Cure behartigt de belangen van en de samenwerking tussen Eindhoven, Geldrop-Mierlo en Valkenswaard voor het beheer van huishoudelijke afvalstoffen en daarmee samenhangende taken. Dit, in lijn met de Wet milieubeheer en het door de overheid gevoerde afvalstoffenbeleid.Cure doet dit door de focus te leggen op 4 kernwaarden, zijnde 100% hergebruik van de huishoudelijke afvalstromen, het optimaliseren van het serviceniveau voor de burgers, het beheersen en optimaliseren van de kosten en de inzet van mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt. Hierdoor kan het product afval verder ontwikkeld worden tot nieuwe grondstoffen en kan onder andere de werkgelegenheid en de circulaire regionale economie worden gestimuleerd.

Vestigingsplaats

Eindhoven

Doelstelling en openbaar belang

Cure behartigt de belangen van en de samenwerking tussen Eindhoven, Geldrop-Mierlo en Valkenswaard voor het beheer van huishoudelijke afvalstoffen en daarmee samenhangende taken. Dit, in lijn met de Wet milieubeheer en het door de overheid gevoerde afvalstoffenbeleid.
Cure doet dit door de focus te leggen op 4 kernwaarden, zijnde 100% hergebruik van de huishoudelijke afvalstromen, het optimaliseren van het serviceniveau voor de burgers, het beheersen en optimaliseren van de kosten en de inzet van mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt. Hierdoor kan het product afval verder ontwikkeld worden tot nieuwe grondstoffen en kan onder andere de werkgelegenheid en de circulaire regionale economie worden gestimuleerd.

Inzicht bestuurlijk belang

Aandeel (jaarlijkse bijdrage):

• Gemeente Eindhoven ca. 75%;
• Overige gemeenten ca. 25 % (Geldrop en Valkenswaard tezamen).

Voor zowel het AB alsook het DB geldt één stem per lid, de voorzitter inbegrepen. Bij staking der stemmen heeft de voorzitter een doorslaggevende stem.

• Het AB bestaat uit twee leden per deelnemende gemeente. De voorzitter is voorzitter van het AB en van het DB;
• Het DB wordt gevormd door de voorzitter van het AB alsmede twee overige leden. De twee overige leden worden uit en door het AB aangewezen. De leden van het DB zijn elk afkomstig uit verschillende deelnemende gemeenten.

Wisselingen bestuur / RvC / RvT

Als gevolg van de verkiezingen zijn de bestuursleden conform de bepalingen in de GR volledig aangewezen c.q. benoemd.

Wet Normering Topinkomens

Niet van toepassing: het betreft aangestelde bestuurders van gemeenten (vanuit hun functie als wethouder) en een ambtenaar als directeur, ingepast in de lokaal gemeentelijke CAR structuur.

Maatsch. verantwoord ondernemen

Cure staat op de PSO-Prestatieladder op Trede 3. Dat betekent dat ze koploper zijn als het gaat om werkgelegenheid voor mensen met een kwetsbare arbeidspositie. Naast het bieden van kansen aan deze mensen om werkzaam te zijn worden ze ook opgeleid door Cure. Hierdoor vergroten zij hun kansen om door te stromen naar een regulier betaalde baan in onze samenleving. In 95% van de gevallen stromen de medewerkers uit naar een regulier betaalde baan. De nieuwe milieustraat + kantoor Cure op lokatie GDC Acht zijn duurzaam en toekomstbestendig gebouwd.

Geleverde prestaties

Het afval in Eindhoven is in 2022 binnen de ruimte van de begroting ingezameld en verwerkt. Het voorlopig resultaat kent voor 2022 een beperkt positief saldo; het definitieve resultaat zal verrekend worden met de gemeente.

Belangrijkste ontw. en wijz. risico's

De belangrijkste ontwikkelingen en financiële risico's bij Cure zijn:
•   Plan B: Cure werkt vanaf 2020 samen met een aantal andere gemeenten in Noord-Brabant en de provincie een Plan B uit voor het realiseren van een nascheidingsinstallatie in zuid Nederland, waarmee het aandeel restafval kan worden verkleind. In 2022 zijn vergaande verkenningen en voorbereidingen gedaan. De planning is dat hierover medio 2023 kan worden gerapporteerd en het initiatief nog in 2023 tot besluitvorming kan worden gebracht.
•   De voorbereidingskosten voor REnescience worden net zoals in 2021, in het rekeningresultaat van 2022 afgeboekt, uitgaande van het bij de tussentijdse rapportage gepresenteerde verwachte positieve resultaat.
•   Corona en Cure: Er zijn in 2020 en 2021 extra kosten gemaakt (zoals bijvoorbeeld inhuur van professionele papierinzamelaars, desinfectiemiddelen), die binnen de begroting zijn opgevangen. Cure heeft haar dienstverlening in 2022 kunnen voortzetten. De effecten van Corona zijn in 2022 minimaal geweest.
•   Marktwerking afvalstoffen: Cure heeft in 2022 kunnen “profiteren” van sterk verbeterde marktprijzen voor gescheiden afvalmaterialen papier en plastic. De verwachting is dat in 2023 de markt zich zal stabiliseren waardoor de opbrengsten voor papier wat zullen dalen.
•   Zorgwekkend is de ontwikkeling van de vervuiling van het GFT-afval. Vanaf de 2e helft 2022 vindt er vermindering plaats door het Afvalfonds op de vergoeding voor GFT-afval door te veel vervuiling. Enerzijds omdat de controles op het GFT-afval door verwerkers is aangescherpt, anderzijds omdat we ook een toename van de vervuiling in het GFT-afval zien. In 2023 zal daar specifiek aandacht aan worden gegeven richting bewoners.

Toelichting finan-
ciële informatie

De jaarcijfers 2022 zijn op basis van de concept jaarrekening 2022.

Korte toelichting

De GGD Brabant Zuidoost heeft tot doel een bijdrage te leveren aan de publieke gezondheidszorg (PG) en de ambulance zorg (AZ).

Vestigingsplaats

Eindhoven

Doelstelling en openbaar belang

De GGD Brabant Zuidoost heeft tot doel een bijdrage te leveren aan de publieke gezondheidszorg (PG) en de ambulance zorg (AZ).

De GGD Brabant Zuidoost vervult daartoe de volgende kerntaken:

• Infectieziektenbestrijding;
• medische milieukunde;
• toezichthoudende taken (o.a. kinderopvang, WMO);
• jeugdgezondheidszorg 0-18 jaar;
• onderzoek en beleidsadvisering;
• gezondheidsbevordering;
• ambulancezorg.

Inzicht bestuurlijk belang

Gemeentebestuurders zijn vertegenwoordigd in het algemeen bestuur en het dagelijks bestuur van de GGD. Het algemeen bestuur (AB) stelt de hoofdlijnen van het GGD beleid vast alsmede de begroting en de jaarrekening. Het dagelijks bestuur (DB) ziet toe op de dagelijkse gang van zaken, bereidt samen met de directeur de AB-vergaderingen voor en draagt zorg voor het uitvoeren van de besluiten van het AB. Het AB en DB vergaderen ca. 5 keer per jaar.

Stemverhouding:
De stemverhouding van de aangewezen leden bij (financiële) besluitvorming in het Algemeen Bestuur is als volgt:

• gemeenten tot 20.000 inwoners heeft één stem;
• gemeenten vanaf 20.000 inwoners heeft twee stemmen;
• de gemeente Helmond heeft drie stemmen;
• de gemeente Eindhoven heeft vijf stemmen.

Aandeel jaarlijkse bijdrage:

• gemeente Eindhoven ca. 30,0%
• overige gemeenten ca. 70,0%

Wisselingen bestuur / RvC / RvT

Namens gemeente Eindhoven maakt wethouder Toub deel uit van het AB en DB van de GGD-BZO.

Wet Normering Topinkomens

In 2022 werd voldaan aan de voorwaarden met betrekking tot normering van topinkomens. Bij de GGD-BZO ontvangt de directeur de hoogste beloning. Deze beloning valt ruimschoots onder het genoemde bezoldigingsmaximum. De definitieve jaarrekening 2022 is nog niet ontvangen.

Maatsch. verantwoord ondernemen

Dit zit opgesloten in het feit dat zij in het leven geroepen zijn voor het uitvoeren van een wettelijke taak (Wet Publieke Gezondheid).

Geleverde prestaties

De belangrijkste ontwikkelingen waarmee de GGD te maken heeft gekregen in 2022 zijn:
- Coronabestrijding (testen, broncontactonderzoek, vaccineren en herhaalcampagnes, informeren publiek en professionals);
- Kansrijke start; coalitie om ieder kind de best mogelijke start te geven. De GGD ondersteunt gemeenten bij de                     uitvoering;
- Nu niet zwanger: biedt hulpverleners concrete middelen om in gesprek te gaan met hun client;
- Steunpunt Mantelzorg: ontwikkelen van deskundigheid over mantelzorgondersteuning;
- Toezicht kinderopvang, WMO-voorzieningen en tattoo-piercingshops;
- Gezondheidsbevordering en ondersteuning lokaal gezondheidsbelei:; bijdrage geleverd aan het proces te komen tot een preventieakkoord;
- Gezonde leefomgeving: GGD participeert in regionale samenwerking Omgevingswet;
- Implementatie van het Lean gedachtengoed (continu verbeteren) binnen de GGD;
- Implementeren van zelforganisatie en tweelagenstructuur.

Belangrijkste ontw. en wijz. risico's

De belangrijkste ontwikkelingen waarmee de GGD Brabant Zuidoost in 2022 te maken heeft gekregen zijn:

• Werkzaamheden Covid-19 plus organisatie voor de Coronabestrijding (testen, bron- en contactonderzoek, vaccineren en herhaalcampagnes, informeren publiek en professionals);
• Optuigen bestrijding Monkey-pox;
• Ondersteuning van Oekraiense vluchtelingen en crisisopvang;
• Kansrijke start: coalitie om ieder kind de best mogelijke start te geven. De GGD ondersteunt gemeenten bij de uitvoering;
• Nu niet zwanger: biedt hulpverleners concrete middelen om in gesprek te gaan met hun cliënt;
• Steunpunt Mantelzorg: ontwikkelen van deskundigheid over mantelzorgondersteuning;
• Toezicht kinderopvang, WMO voorzieningen en tattoo-piercingshops;
• Gezondheidsbevordering en ondersteuning lokaal gezondheidsbeleid: bijdrage geleverd aan het proces te komen tot een preventieakkoord;
• Gezonde leefomgeving: de GGD participeert in regionale samenwerking Omgevingswet;
• Ontwikkelingen rondom DE STAP naar gezonder, het regioakkoord rondom gezondheidsbevordering en preventie;
• Monitoring van interventies die zich richten op gezondheidsbevordering en preventie;
• Inzetten van de JOGG regisseur in de wijken met een lage SES en een verhoogd risico op overgewicht bij kinderen;
• In 2022 heeft de GGD-BZO besloten te stoppen met het WMO toezicht (calamiteiten). De werkzaamheden zijn tot eind 2022 uitgevoerd en per 2023 overgedragen aan de GGD Hart van Brabant.
• Implementatie van het Lean gedachtegoed (continu verbeteren) binnen de GGD;
• Implementeren van zelforganisatie en tweelagenstructuur.

Toelichting finan-
ciële informatie

Jaarcijfers 2022 zijn nog niet beschikbaar.

Korte toelichting

De ODZOB voert ten behoeve van de deelnemers taken uit op het gebied van het omgevingsrecht. Als uitvoeringsdienst van het lokaal en provinciaal bestuur levert de Odzob een bijdrage aan het realiseren en borgen van de door de verantwoordelijke overheden in de regio Zuidoost-Brabant aangegeven kwaliteit van de fysieke leefomgeving. De opdrachtportefeuille van de ODZOB is voor circa 30% landelijk opgelegd als verplichte basistaak, de rest van de taken zijn verzoektaken. En door de deelnemers ingebrachte budgetten voor collectieve taken en intensivering van taken.

Vestigingsplaats

Eindhoven

Doelstelling en openbaar belang

De ODZOB voert ten behoeve van de deelnemers taken uit op het gebied van het omgevingsrecht. Als uitvoeringsdienst van het lokaal en provinciaal bestuur levert de Odzob een bijdrage aan het realiseren en borgen van de door de verantwoordelijke overheden in de regio Zuidoost-Brabant aangegeven kwaliteit van de fysieke leefomgeving. De opdrachtportefeuille van de ODZOB is voor circa 30% landelijk opgelegd als verplichte basistaak, de rest van de taken zijn verzoektaken. En door de deelnemers ingebrachte budgetten voor collectieve taken en intensivering van taken.

Inzicht bestuurlijk belang

Aandeel (financiële bijdrage, op basis van omzet, bepaald in 2022 (jaarrekening 2021, afgerond)):
• Gemeente Eindhoven: 7%
• Andere gemeenten: 57%
• Provincie: 32%
• Derden: 4% (Dit percentage is juridisch begrensd tot 17% als richtwaarde, in verband met de Europese richtlijn aanbestedingen (bron: Adviesbureau AKD, 2013)).

Het openbaar lichaam heeft een algemeen bestuur (AB). Gedeputeerde Staten en de colleges wijzen uit hun midden ieder één lid van het AB aan. De ODZOB kent 22 deelnemers. De voorzitter wordt door en uit het AB aangewezen. Het dagelijks bestuur (DB) bestaat uit minimaal 3 leden en maximaal 6 leden waaronder de voorzitter. De leden worden uit en door het AB gekozen.

Wisselingen bestuur / RvC / RvT

Niet van toepassing.

Wet Normering Topinkomens

Er wordt voldaan aan de voorwaarden met betrekking tot normering van topinkomens.
De rollen worden ingevuld vanuit de aanstelling bij de deelnemende partijen. Er worden geen salarissen of vergoedingen uitgekeerd.

Maatsch. verantwoord ondernemen

Bij de verbouwing van kantoorruimte als gevolg van de groei van de organisatie is LED-verlichting toe gepast. Er zijn ook elektrische bedrijfsauto’s geleased. Het facilitaire team is uitgebreid met een gastvrouw via de Ergon (SW bedrijf). Voor wat betreft inkoop is ingezet op verdere verduurzaming van de bedrijfsvoering.

Geleverde prestaties

De opgedragen taken (basis, verzoek, collectief, intensivering) zijn volgens planning gerealiseerd binnen de ruimte van de begroting 2022.

Belangrijkste ontw. en wijz. risico's

De belangrijkste ontwikkelingen en risico's zijn:
•   een omzetstijging vanwege wettelijk verplichte taken, vrijwillig door deelnemers belegde vrijwillige taken, extra verkregen SpUK subsidies voor toezicht op energie en verbeteren van de robuustheid van de omgevingsdiensten (naar aanleiding van het advies Van Aartsen).
•   ODZOB heeft in 2022 te maken gekregen met significante lastenstijgingen als gevolg van noodzakelijke professionalisering van de dienst (grip op de samenwerking; uitbreiding management, informatie gestuurd werken, voorbereidingen) en toename van ziekteverzuim, lagere productiviteit, hoge inflatie, toegenomen brandstofkosten, onduidelijkheid vanwege de stikstofproblematiek in de agrarische dienstverlening, en vertraging van de inwerkingtreding van de Omgevingswet.
•   Het AB ODZOB heeft in de vergadering van oktober 2022 geconstateerd dat de lasten in 2022 naar verwachting flink hoger zullen zijn (bijna € 2 miljoen). De reserve van ODZOB zal daardoor naar verwachting flink slinken tot € 0,14 miljoen; de afgesproken bandbreedte van de regionale richtlijn is € 1,2 tot 1,5 miljoen. ODZOB heeft de deelnemers geïnformeerd over de financiële ontwikkelingen. Die zullen ook doorwerken in de begroting 2023 en volgende jaren (collegebrief 29 november 2022).
•   De datum van inwerkingtreding van de Omgevingswet is uitgesteld naar 1 januari 2024. Niet uitgesloten is dat die datum opnieuw wordt uitgesteld vanwege het niet op orde zijn van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). •   Uitwerking Rekenkameronderzoek ODZOB: het AB ODZOB heeft in de vergadering van december 2022 ingestemd met de nieuwe werkwijze die inzet op de verbeteracties die zich richten op 1. opgave gerichte sturing, 2. verbetering van de slagkracht en 3. verbetering van de communicatie met gemeenteraden en provinciale staten.

Toelichting finan-
ciële informatie

De jaarcijfers 2022 zijn op basis van de concept jaarrekening 2022.

Korte toelichting

Samenwerkingsverband met de provincie Noord-Brabant en Schiphol Nederland BV voor de exploitatie van voorzieningen ten behoeve van de burgerluchtvaart op de militaire vliegbasis Eindhoven.

Vestigingsplaats

Eindhoven

Doelstelling en openbaar belang

Samenwerkingsverband met de provincie Noord-Brabant en de Royal Schiphol Group voor de exploitatie van voorzieningen ten behoeve van de burgerluchtvaart op het militaire luchtvaartterrein Eindhoven.

Inzicht bestuurlijk belang

24,5% aandelenbelang en daaraan gekoppeld stemrecht in AvA, andere aandeelhouders zijn provincie Noord-Brabant (24,5%) en Royal Schiphol Group (51%). Zeggenschap verloopt via de AVA (via minderheidsbelang).

Wisselingen bestuur / RvC / RvT

Dhr. Van der Els is in 2022 herbenoemd als voorzitter van de Raad van Commissarissen en dhr. Van Kemenade is herbenoemd als lid van de Raad van Commissarissen (op voordracht van de gemeente Eindhoven). Dhr. Van der Ven, mevr. Hustinx (beiden op voordracht van de Schiphol group) en mevr. Moons (op voordracht van de provincie Noord-Brabant) zijn in 2022 benoemd als lid van de Raad van Commissarissen.

Wet Normering Topinkomens

Door de Gemeente Eindhoven is in de AVA als aandeelhouder aandacht gevraagd voor het gemeentelijk standpunt dat de salariëring van de directie van Eindhoven Airport te hoog is in vergelijking met de normen die gelden op grond van de WNT.

Maatsch. verantwoord ondernemen

Eindhoven Airport heeft de vijf speerpunten uit het advies van dhr. Van Geel verwerkt in de herijkte strategie en positionering. Eindhoven Airport wil zich daarin presenteren als goede buur en visitekaartje voor de Brainport Regio.

Geleverde prestaties

In 2022 is, mede door Eindhoven Airport, verder gewerkt aan de uitvoering van het advies van dhr. Van Geel. Dit is gebeurd binnen het Luchthaven Eindhoven Overleg (LEO), het overleg- en participatieorgaan rond de luchthaven. Zo zijn er afspraken gemaakt over het vervolg van het Leefbaarheidsfonds en de toekomst van het meldingenbureau.
Eindhoven Airport heeft verder gewerkt aan het uitvoeren van de eigen strategie. De focus en prioriteit van Eindhoven Airport heeft in 2022 voor een groot deel gelegen op het herstel na de corona-crisis en de uitdagingen die ontstonden door personeelstekorten. Het vliegverkeer is eind 2022 weer bijna op het niveau van 2019.

Belangrijkste ontw. en wijz. risico's

In de AVA van 2020 is het nieuwe dividendbeleid vastgesteld door de aandeelhouders. Vanwege de coronacrisis en bijbehorende financiële onzekerheden is in de AVA van 2022 bevestigd dat er over het boekjaar 2021 geen dividend uitgekeerd wordt aan de aandeelhouders.  

In 2022 is een nieuwe medegebruiksvergunning voor 2023 afgegeven voor 41.500 vliegbewegingen (een zogenoemde stand still) en geen geplande vluchten na 23.00 uur. Daarnaast is een kleinere geluidscontour vastgelegd gebaseerd op de verwachte vlootvernieuwing, om op deze manier alvast uitvoering te kunnen geven aan het proefcasus-advies vooruitlopend op een nieuw Luchthavenbesluit.  

Toelichting finan-
ciële informatie

Jaarcijfers 2022 zijn op basis van de definitieve jaarrekening 2022.